donderdag 10 juni 2010

Paul Hemphill ‘Lovesick Blues. The Life of Hank Williams’ (2005)


“You’ve got a million-dollar voice, son, but a ten-cent brain.” (p.40)

Wanneer je de muzikale nalatenschap van ’s werelds meest legendarische country-artiest ooit tekstueel onder de loep neemt, merk je beslist enkele dominante thema’s op. Hank Williams (1923-1953) schreef in de meest directe en onomfloerste manier over de dingen die hij kende, namelijk eenzaamheid en liefdesproblemen. Hij groeit nagenoeg vaderloos en met een bazige moeder op, en raakt al op relatief jonge leeftijd verwikkeld in een turbulent huwelijk. Er was echter nog een thema dat zijn leven in grote mate beheerste, uiteindelijk leidde tot zijn vroegtijdige dood, en toch opvallend afwezig blijft in de nummers, namelijk alcohol. Williams’ grote doorbraak komt er pas als hij een samenwerkingsverbond aangaat met songschrijver en publisher Fred Rose (1898-1954). Deze werkte in samenspraak met Williams aan de arrangementen, en bracht meestal ook enkele verbeteringen aan in de tekst. Zo schrapte hij steevast elke verwijzing naar drank, vandaar… Het lukt hem evenwel niet, Hank Williams ook lang nuchter te houden, en zijn gezondheid gaat zienderogen achteruit. Op 1 januari 1953, onderweg naar een nieuwjaarsconcert met aan het stuur een ingehuurde chauffeur, overlijdt Williams op de achterbank van zijn Cadillac. In zijn bloed worden alcohol en pillen aangetroffen. Deze laatsten zouden hem overhandigd zijn door een soort kwakzalver waarmee hij kort ervoor in zee was gegaan met als doel van zijn alcoholverslaving af te raken.

Ruim een halve eeuw na zijn overlijden komt journalist en auteur Paul Hemphill op de proppen met een biografie over Hank Williams. Hij draagt geen spectaculaire nieuwe elementen aan, want werkte vooral op basis van eerder verschenen geschriften, aangevuld met nog enkele ooggetuigenverslagen van de weinige overlevenden. De grote kracht van deze biografie ligt er echter in dat ze niet alleen werd geschreven als fan, maar vooral als mede-zuiderling. De slechts dertien jaar na Williams geboren (en ondertussen ook overleden) Hemphill weet als geen ander alles te plaatsen in de historische, geografische, mentale en socio-economische context van het toenmalige zuiden van de VS. En dan blijkt alles nogal mee te vallen. Oké hij kampte met rugproblemen, oké zijn huwelijk was niet alles, en niet in het minst oké hij worstelde van jongs af aan met een drankverslaving, maar je krijgt niet de indruk dat Williams een soort gekwelde, eeuwig ongelukkige, tot een tragisch eind gedoemde ziel was. Zijn problemen waren de problemen van vele anderen, en net dat was zijn grote aantrekkingskracht voor het publiek. Hij was een stem van het volk. De biografieën die ik las van andere vroeggestorven muzikanten zoals bijvoorbeeld John Lennon en Kurt Cobain schetsen toch een derprimerender beeld van het leven van respectievelijke artiesten.